Αλλάξτε τους ανήθικους νόμους
Αν θέλουμε να γυρίσουμε σελίδα ως χώρα και να μην αντιμετωπίσουμε ξανά τα ίδια προβλήματα, οι αλλαγές πρέπει να είναι ριζικές. Η έλευση της τρόικα αποτελεί μοναδική ευκαιρία. Οι αλλαγές που προτείνει είναι επίπονες, αλλά αναγκαίες. Όμως δεν πρέπει να περιοριστούμε μόνο στις προτεινόμενες αλλαγές. Οφείλουμε να κάνουμε περισσότερα αν θέλουμε να δημιουργήσουμε μία κοινωνία όπου όλοι θα έχουν το ίδιο σημείο αφετηρίας και θα τυγχάνουν ίσης μεταχείρισης. Για παράδειγμα, εκτός από τα κλειστά επαγγέλματα που η τρόικα απαιτεί να ανοίξουν, υπάρχουν και α) νόμοι και β) πρακτικές που περιορίζουν τον ανταγωνισμό. Οι νόμοι αυτοί πρέπει να αλλάξουν. Νομιμότητα και ανηθικότητα πρέπει να πάψουν να συμβαδίζουν και η τρόικα οφείλει να κινηθεί και προς αυτή την κατεύθυνση. Ένας από αυτούς είναι και ο νόμος περί αποκρατικοποιήσεων, όπου γίνεται αυθαίρετη επιλογή των συμβουλών, συντονιστών-αναδόχων και των αναδόχων. Προβλέπει πως με απόφαση της αρμόδιας διυπουργικής επιτροπής καθορίζονται η μορφή, η έκταση, ο τρόπος, η διαδικασία αποκρατικοποίησης και τα κριτήρια αξιολόγησης των προσφορών, ενώ μπορεί να προβλέπεται, μεταξύ άλλων, η σύναψη με ή χωρίς διαγωνισμό των απαραίτητων συμβάσεων με συμβούλους. Οι υπηρεσίες των συμβούλων μπορεί να είναι οργανωτικές, χρηματοοικονομικές, αναδόχου έκδοσης, νομικές, τεχνικές, λογιστικές, ελεγκτικές, ανθρωπίνου δυναμικού κλπ. Το Ελληνικό Δημόσιο προσελάμβανε χωρίς διαγωνισμό, συμβούλους – αναδόχους από μία μικρή ομάδα ξένων και Ελληνικών τραπεζών οι οποίες επιβάλλοντας ρήτρες εντοπιότητας, εξαφάνισαν τον ανταγωνισμό από τη σχετική αγορά, εξοβελίζοντας όλες τις ισχυρές μέχρι τότε Ελληνικές χρηματιστηριακές εταιρείες. Η πρόβλεψη περί δυνατότητας μη προκήρυξης διαγωνισμού εδράζεται στην εξαίρεση που προβλέπει ο κοινοτικός νομοθέτης για την παροχή στην αναθέτουσα αρχή χρηματοοικονομικών υπηρεσιών σχετικών με την έκδοση, αγορά, πώληση ή μεταβίβαση τίτλων ή άλλων χρηματοπιστωτικών μέσων. Παρότι η εξαίρεση αυτή έπρεπε να ερμηνεύεται και να εφαρμόζεται συσταλτικά, στις περιπτώσεις αποκρατικοποιήσεων, η διοικητική πρακτική τείνει να διευρύνει ακόμη περισσότερο το πεδίο εφαρμογής της εξαίρεσης, αλλά και να δημιουργεί ουσιαστικότερες ενστάσεις για το σύννομο του τρόπου ανάθεσης του έργου του συμβούλου αποκρατικοποίησης.
Είναι σαφές ότι, όσον αφορά την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών «αποτίμησης», η επιλογή των συμβούλων πάσχει από αδιαφάνεια και αυθαιρεσία. Εξού και τίθεται ζήτημα παράβασης των βασικών αρχών του κοινοτικού δικαίου, των ειδικότερων κανόνων περί δημοσίων συμβάσεων και, κυρίως, των κανόνων ελεύθερου ανταγωνισμού. Υπάρχει και το ηθικό σκέλος αφού η αδιαφάνεια και η αυθαιρεσία έφεραν τη χώρα στο χείλος του γκρεμού. Τα ελαττώματα πρέπει να θεραπευθούν άμεσα και να πάψουμε να αποκλίνουμε από την κοινοτική νομιμότητα.